Najczęstsze przyczyny awarii maszyn i jak im zapobiec

Każdy przestój to realne straty – nie tylko finansowe, ale też logistyczne i organizacyjne. W wielu przypadkach przyczyną awarii nie jest pech, lecz zaniedbania w monitorowaniu kluczowych parametrów instalacji oraz zasilania.

W tym tekście przyglądamy się:

  • najczęstszym przyczynom uszkodzeń maszyn;
  • roli jakości energii elektrycznej;
  • oraz możliwościom, jakie dają filtry aktywne Elsta Elektronika w ochronie infrastruktury przemysłowej.

Typowe przyczyny awarii maszyn – nie zawsze oczywiste

Uszkodzenia mechaniczne, przegrzania, drgania, zatarcia – to najczęściej wskazywane źródła awarii. Ale w praktyce rzadko są one powodem samym w sobie. To skutki uboczne innych problemów, często pomijanych na etapie projektowania lub utrzymania instalacji.

Co najczęściej leży u podstaw awarii?

  • Zaburzenia w zasilaniu – wahania napięcia, spadki i przepięcia.
  • Zniekształcenia prądu (harmoniczne) – generowane przez przemienniki, UPS-y, falowniki, zasilacze impulsowe.
  • Asymetria napięć i prądów – prowadząca do przegrzewania się uzwojeń silników.
  • Brak kompensacji mocy biernej – co zwiększa straty przesyłowe i przeciąża transformator.
  • Nieregularna konserwacja mechaniczna – czyli smarowanie, napinanie pasów, luzowanie łożysk itp.

Warto zauważyć, że wiele tych zjawisk nie daje żadnych oczywistych objawów… dopóki nie dojdzie do poważnej awarii.

Niska jakość energii – cichy zabójca maszyn

W zakładach przemysłowych, gdzie dominują nowoczesne urządzenia energoelektroniczne, wysoka jakość energii ma kluczowe znaczenie. Przebieg napięcia i prądu nie zawsze jest idealnie sinusoidalny, co wpływa na pracę systemu energetycznego oraz podłączonych odbiorników.

Do najczęstszych zjawisk wpływających negatywnie na żywotność maszyn należą:

  • Harmoniczne prądu – powodujące przegrzewanie się silników, zakłócenia sterowania, fałszywe zadziałania zabezpieczeń.
  • Fluktuacje napięcia – mogące prowadzić do przeciążeń i awarii elektroniki sterującej.
  • Krótkotrwałe zapady i przepięcia – wyłączające maszyny lub powodujące uszkodzenia modułów IGBT.
  • Zaburzenia współczynnika mocy (cos φ) – co zwiększa straty energii i skutkuje dodatkowymi opłatami.
  • Asymetria obciążeń  – zwiększa obciążenie przewodu neutralnego, powoduje nadmierne nagrzewanie się instalacji elektrycznej, co może powodować wyzwalanie zabezpieczeń, a w konsekwencji przerwy w pracy maszyn i urządzeń..

Niestabilne zasilanie nie tylko skraca żywotność maszyn, ale też zwiększa ryzyko błędów w procesach produkcyjnych, co przekłada się na jakość wyrobów i ciągłość pracy.

Jak zapobiec awariom? Postaw na aktywne wsparcie instalacji

Jednym z najbardziej efektywnych narzędzi w walce z zaburzeniami jakości energii są filtry aktywne. To inteligentne urządzenia, które analizują parametry sieci w czasie rzeczywistym i natychmiast reagują na wszelkie odchylenia od normy.

Co potrafi dobry filtr aktywny?

  • Skutecznie kompensuje wyższe harmoniczne prądu – eliminując zniekształcenia, które niszczą elektronikę i silniki.
  • Poprawia współczynnik mocy – redukując energię bierną i optymalizując pracę transformatorów.
  • Symetryzuje prądy fazowe – chroniąc silniki przed przegrzewaniem oraz redukując prąd w przewodzie neutralnymStabilizuje napięcia – poprzez utrzymywanie poziomu mocy biernej “w ryzach”, zmniejsza wahania napięcia, co wpływa na żywotność modułów sterujących i automatyki.

Rozwiązania od Elsta Elektronika – praktyczna ochrona maszyn

W ofercie Elsta Elektronika znajdziesz nowoczesne urządzenia, które skutecznie minimalizują ryzyko awarii wynikających z problemów jakości energii:

Filtry aktywne (APF-100)

To zaawansowane urządzenia zaprojektowane z myślą o zakładach przemysłowych. Filtr aktywny APF-100 analizuje sieć i w czasie rzeczywistym niweluje zakłócenia – niezależnie od tego, czy są spowodowane przez obciążenia nieliniowe, zmiany w strukturze sieci czy nierównomierne obciążenie faz.

Ich kompaktowa konstrukcja umożliwia łatwą integrację z istniejącą infrastrukturą – bez potrzeby generalnych modernizacji. Natomiast rozbudowany interfejs użytkownika umożliwia dostosowanie pracy urządzenia do potrzeb zakładu.

Prewencja zamiast reakcji

Awarii maszyn nie da się wyeliminować całkowicie. Ale wiele z nich można przewidzieć i im zapobiec, jeśli instalacja jest monitorowana oraz wspierana przez nowoczesne systemy korekcji jakości zasilania.

Filtry aktywne Elsta Elektronika dają realną ochronę dla sprzętu przemysłowego. To inwestycja, która nie tylko przedłuża żywotność maszyn, ale też:

  • redukuje koszty eksploatacji;
  • zwiększa efektywność energetyczną;
  • poprawia stabilność pracy procesów produkcyjnych.

Łukasz Baran Kierownik Produktu / Product Manager

Kierownik Produktu, odpowiedzialny za rozwój urządzeń do poprawy jakości energii elektrycznej i systemów magazynowania energii. Działający także w obszarze logistyki materiałowej dla przemysłu i górnictwa.